پژوهشگر

همکاران پژوهشگر

چکیده پژوهش

مقدمه و بیان مسئله استئوآرتریت یا آرتروز شایعترین بیماری مفصلی و یک علت عمده ناتوانی و درد و رنج به خصوص در سنین بالا میباشد که درمان آن شامل کاهش وزن، تغییر شرایط زندگی، استفاده از داروهای خوراکی، تزریقی و موضعی، فیزیوتراپی و نهایتا عمل جراحی میباشد. باتوجه به اینکه عمل جراحی اقدامی تهاجمی است و کاندیدهای آن مستلزم داشتن شرایط ویژه و عدم پاسخ به درمانهای دیگر هستند هم چنین پرهزینه بودن عمل جراحی و فیزیوتراپی و محدودیتهای دیگری که دارند و نیز پرعارضه بودن داروها در مصرف خوراکی و تزریقی، الویت در استفاده از درمانهای موضعی است که بیشتر از داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی مانند دیکلوفناک استفاده میشود. از آنجایی که مصــرف موضعی دیکلوفناک میتواند منجر به علائم آلرژی، بثـورات پوسـتی، ورم، قرمزی، خارش و برونکواسپاسم در درجهی اول و حتی عوارض سیستمیکی چون عوارض کبدی و کلیوی و به میزان کمتر عوارض عصبی و گوارشی شود و از طرفی امروزه رویکرد بیماران به طب سنتی و داروهای گیاهی افزون شده، در این پژوهش تصمیم داریم اثر ژل 1 %عصارهی گیاه عشقه که گیاهی با خاصیت ضد دردی و ضد التهابی ثابت شده و هم چنین ضـد روماتیسم و ضد اسپاسم است را با ژل 1 %دیکلوفناک موضعی مورد مقایسه قرار دهیم. روش اجرا در مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی دوسوکور حاضر 150 بیمار مبتلا به استئوآرتریت اولیه به طور تصادفی به سه گروه دریافت کننده ژل 1 %گیاه عشقه، ژل 1 %دیکلوفناک و پلاسبو تقسیم شدند. بیماران برای مدت 6 هفته به تعداد سه بار در روز و هر بار به مدت 3 تا 5 دقیقه به صورت موضعی از ژل دریافتی و نیز کپسول سلکوکسیب بهطور روزانه استفاده کردند. اثر ژلهای درمانی نسبت به ژل پلاسبو بر اساس معیارهای VASو WOMAC ارزیابی شد. نتایج توسط نرم افزار STATA و به وسیله تست آنالیز واریانس میان گروهها مورد آنالیز قرار گرفت. یافته ها آنالیز نتایج نشان داد که میزان شدت درد، خشکی صبحگاهی، خشکی طول روز و فعالیت فیزیکی در دو گروه ژل عشقه و ژل دیکلوفناک نسبت به گروه پلاسبو بهطور معناداری کاهش یافته است (05/0 اختلاف میانگین شدت درد قبل و بعد از درمان در گروه ژل گیاه عشقه نسبت به ژل دیکلوفناک بیشتر بود (02/0=p (اما در سایر اختلاف میانگینها از جمله خشکی صبحگاهی، خشکی طول روز و فعالیت فیزیکی تفاوت معناداری با ژل دیکلوفناک نداشت (05/0>p . بحث و نتیجه گیری 5 نتایج این مطالعه نشان داد که استفاده از ژل 1 %گیاه عشقه نه تنها به طور موثری در کاهش درد بیماران مناسب میباشد بلکه باعث کاهش میزان خشکی صبحگاهی، خشکی طول روز و بهبود عملکرد فیزیکی در بیماران میشود. البته در مورد خشکی طول روز تاثیر این دارو کاهش معناداری با گروه پلاسبو را نشان نداد. ژل گیاه دیکلوفناک نیز در مقایسه با گروه پلاسبو در موارد خشکی صبحگاهی، خشکی طول روز و بهبود عملکرد فیزیکی به طور معناداری موثر بود. تاثیر ژل دیکلوفناک برخلاف ژل 1 %گیاه عشقه نسبت به گروه پلاسبو در خشکی طول روز کاهش معنادار داشت. همچنین نتایج آنالیز واریانس با اندازههای تکراری نشان داد که در بین گروههای مورد بررسی اختلاف آماری معنیداری بین درد خشکی صبحگاهی خشکی طول روز و عملکرد فیزیکی در زمانهای اندازهگیری شده وجود ندارد. در مورد اختلاف شدت درد قبل و بعد از درمان تنها ژل 1 %گیاه عشقه نسبت به گروه پلاسبو کاهش معنادار داشت. اما در اختلاف سایر موارد از جمله خشکی صبحگاهی، خشکی طول روز و فعالیت فیزیکی هم ژل 1 %گیاه عشقه و هم ژل دیکلوفناک هردو تاثیر معناداری نسبت به گروه پلاسبو داشتند. بنابراین با توجه به اثرات ضد التهاب عصاره گیاه عشقه و نیز نتایج حاصل از این مطالعه میتوان از ژل 1 %این گیاه جهت کاهش درد، خشکی صبحگاهی، خشکی طول روز و نیز بهبود فعالیت فیزیکی در بیماران مبتلا به استئوآرتریت اولیه زانو استفاده کرد.

خلاصه نتایج حاصله

یافته ها آنالیز نتایج نشان داد که میزان شدت درد، خشکی صبحگاهی، خشکی طول روز و فعالیت فیزیکی در دو گروه ژل عشقه و ژل دیکلوفناک نسبت به گروه پلاسبو بهطور معناداری کاهش یافته است (05/0 اختلاف میانگین شدت درد قبل و بعد از درمان در گروه ژل گیاه عشقه نسبت به ژل دیکلوفناک بیشتر بود (02/0=p (اما در سایر اختلاف میانگینها از جمله خشکی صبحگاهی، خشکی طول روز و فعالیت فیزیکی تفاوت معناداری با ژل دیکلوفناک نداشت (05/0>p .

فایل های پژوهش