عنوان پژوهش: تبیین و مدلسازی مفهوم ارتباط در بخش مراقبت ویژه نوزادان از منظر والدین و تیم مراقبتی
    دستگاه اجرایی کارفرما: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی
تاریخ اجرای پژوهش: 1398/02/08
مرکز مجری پژوهش: دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد

مکان اجرای پژوهش: دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد

پژوهشگر

نام و نام خانوادگی محل اشتغال فعلی رشته و گرایش تحصیلی آخرین مدرک تحصیلی محل اخذ مدرک تحصیلی
هایده حیدری دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد پرستاری دکتری تخصصی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
مرجان مردانی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد - - -

همکاران پژوهشگر

نام و نام خانوادگی محل اشتغال فعلی رشته و گرایش تحصیلی آخرین مدرک تحصیلی محل اخذ مدرک تحصیلی

چکیده پژوهش

ارتباط مؤثر یک عنصر مهّم مراقبت حمایتی است در صورت حمایت کافی خانواده¬ها توسط متخصصان سلامتی استرس آنان کاهش می¬یابد. به هر حال در محیط مراقبتی نوزادان اولویت، بقا و درمان¬های تثبیتی است اغلب ارائه حمایت اجتماعی و مراقبت روانی فراموش می¬گردد. پرستاران به ویژه منبع مهم اطلاعات و حمایت برای والدین در حین این دوره انتقال می باشند و ارتباط پرستاری از اهمیت به سزایی برخوردار است. ارتباط و دادن اطلاعات از نیازهای حیاتی والدین است. امروزه علی رغم وجود بخش های متعدد مراقبت ویژه نوزادان اما مراقبت روانی به والدین ارائه نمی شود. والدین انتظار دارند که تیم مراقبتی با ارائه حمایت روحی و روانی دربرآوردن نیازهای والدنی به آنان کمک نمایند بدین منظور توانمند سازی والدین و آموزش آنان در بخش مراقبت ویژه نوزادان ضروری است. بنابراین مهمترین نیازهای والدین دادن اطلاعات،آسایش و حمایت است که نیاز است پرسنل بخش مراقبت ویژه نوزادان مراقبت کل نگر، با رویکرد خانواده محور به والدین ارائه نمایند. از آنجا که حمایت از والدین یکی از وظایف مهم تیم پزشکی است. آگاهي تیم پزشکی از عوامل ارتباطی افرایش دهنده استرس والدین به آنان شناخت می دهد تا نقش خود را در مواجهه با آنها به نحو مناسبتري ايفا نمايند از تجزیه و تحلیل مصاحبه های شرکت کنندگان چهار طبقه اصلی ماهیت ارتباط، استمرار ارتباط، گسستن ارتباط وراهکارهای بهبود و ارتقای ارتباط حاصل شد. نتایج حاصل از این پژوهش بینش جدیدی به تیم درمانی ارائه کرد تجزیه و تحلیل مصاحبه ها مشخص کرد که امروزه تلاشهای بسیاری برای ارتقای تکنولوژی و بقای نوزادان در بخش مراقبت ویژه نوزادان صورت گرفته است اما اقدامی برای آموزش یا ارتقای ارتباط تیم مراقبتی با والدین انجام نشده است. تیم مراقبتی به علت مسئولیت تامین راحتی- آسایش و مداوای بیماران و نجات جان آنان تحت تاثیر عوامل مختلف تنش زا قراردارد . و لازم است که اموزش شیوههای ارتباطی از طریق سیستم سلامت به پرسنل مراقبتی ارائه گردد

خلاصه نتایج حاصله

از تجزیه و تحلیل مصاحبه های شرکت کنندگان چهار طبقه اصلی ماهیت ارتباط، استمرار ارتباط، گسستن ارتباط وراهکارهای بهبود و ارتقای ارتباط حاصل شد. که طبقه اصلی ماهیت ارتباط با دو طبقه ارتباط حمایتی و ارتباط اطلاعاتی مشخص شد. طبقه اصلی استمرار ارتباط با طبقات شرایط متفاوت والدین، ویژگی فردی و اجتماعی تیم مراقبتی، مشخص شد که طبقه شرایط مناسب والدین با زیر طبقات با سوادی مادر، مزایای بیمارستان آموزشی، همکاری تیم مراقبتی مشخص شد. طبقه ویژگی فردی و اجتماعی تیم مراقبتی با زیر طبقات ویژگی شخصیتی و نگرش تیم مراقبتی درمانی، نقش کلیدی پرستار در ارتباط مشخص شد. طبقه اصلی گسستن ارتباط در بخش مراقبت ویژه نوزادان با طبقات موانع ارتباط و طبقه پیامدهای ارتباط نامناسب مشخص شد که طبقه موانع ارتباط با زیر طبقات شرایط نامناسب والدین،ویژگی شغلی تیم مراقبتی مشخص شد. طبقه پیامدهای ارتباط نامناسب شامل زیر طبقات کاهش اعتماد به نفس والدین و کاهش ارتقای مشارکت والدین بود. طبقه اصلی راهکارهای ارتقای ارتباط تیم مراقبتی با والدین شامل طبقات ضرورت آموزش مهارتهای ارتباطی کارکنان، گزینش مناسب تیم مراقبتی،ضرورت تغییر شیوه ارتباط تیم مراقبتی با والدین به دست آمد که در ادامه شرح داده می شود. ماهیت ارتباط طبقه اصلی ماهیت ارتباط با دو طبقه ارتباط حمایتی و ارتباط اطلاعاتی مشخص شد. عموم مشارکت کنندگان بیان کردند که ارتباط در بخش مراقبت ویزه نوزادان مبتنی بر نیازهای ضروری مراقبتی است. تیم مراقبتی در ارتباط اطلاعاتی مطالبی درباره تغذیه نوزاد و نحوه مراقبت را ارائه می نمایند در این خصوص پرستاری چنین گفت: "یک ارتباط صمیمانه با والدین به خصوص با مادران که مستعد افسردگی هستند. البته من بیشترین ارتباطم با مادران برا اموزش عوارض بیماری نوزاد و شرایط نوزاد هست"[n5] پرستار دیگری بیان کرد: "یک ارتباط برای آموزش دادن به مادرا است باید جو طوری باشه که مادر بیاد سئوالاتش بپرسه به خصوص در بخش مراقبت ویژه که نیاز است مادر از نوزاد نارس مراقبت کنه."[n1] پرستاری گفت: "ارتباط خوب ما با والدین، نمیدونم(خنده) مثلا یک قضیه مربوط به وضعیت proneنوزادن هست که خیلی مادرا نمی دونستن تو خونه نباید نوزاد در وضعیت proneبذارن خوب ما آموزش دادیم یاد گرفتن. خیلی راضی بودن.."[n6] ارتباط اطلاعاتی همچون کلیدی است که پرستاران ماهر و با تجربه بخش مراقبت ویژه نوزادان می توانند باارتقای این مهارت و توجه به ان فضای بخش مراقبت ویژه نوزادان را چون بهشتی برای مادران قرار دهد. استمرار ارتباط طبقه اصلی استمرار ارتباط با طبقات شرایط متفاوت والدین، ویژگی فردی و اجتماعی تیم مراقبتی، مشخص شد که طبقه شرایط مناسب والدین با زیر طبقات با سوادی مادر، مزایای بیمارستان آموزشی، همکاری تیم مراقبتی مشخص شد. طبقه ویژگی فردی و اجتماعی تیم مراقبتی با زیر طبقات ویژگی شخصیتی و نگرش تیم مراقبتی درمانی، نقش کلیدی پرستار در ارتباط مشخص شد. تجزیه و تحلیل مصاحبه ها نشان داد که نخستین جرقه ارتباط در بخش مراقبت ویژه نوزادان با اولین تماس با تیم مراقبتی که عموما پرستار است صورت می گیرد. بنابراین پرستار نقش کلیدی در ارتباط با والدین ایفا می کند واکنش حاصل از ارتباط تیم مراقبتی می تواند به صورت مثبت یا منفی تاثرات خود را در سلامت والدین و نوزاد ایجاد کند. ارتباط تیم مراقبتی با والدین تا جایی گسترش می یابد که عواملی مثبت سبب استمرار و تداوم ارتباط گردند. این ارتباط و ضرورت آن در تمام طول بستری برای والدین اهمیت دارد به عبارتی دیگر ارتباط تیم مراقبتی با والدین بخش جدا نشدنی از جو مراقبت نوزاد است. آنچه مهم است و سبب تکوین و تداوم ارتباط می شود مواردی چون با سوادی مادر، همکاری تیم مراقبتی و ویژگی شخصیتی تیم مراقبتی می باشد بدون شک ارتباط تیم مراقبتی بدون وجود این عوامل نمی تواند ارتباطی اثرگذار باشد. "خدا را شکر من از نظر جسمی مشکلی نداشتم و به راحتی می تونستم از نوزاد مراقبت کنم و از پرسنل سئوالاتم بپرسم بعضی والدین خودشون مشکل جسمی دارند خوب سخت تر هست"[m1]. "برخی پرستارا خوش اخلاق هستن خوب ما راحت تر می تونیم ازشون سئوال کنیم صبر و حوصله خیلی مهم کار اینجا سخت است"[f4] " ارتباط با پزشک هم مهم است بحث همکاری خیلی مهم است مشکل در برقراری ارتباط هست. بعضی پزشکان اگه ازشون سئوال کنیم شرایط نوزادمون را می گن یا می گن از پرستارا سئوال کنید" [f1] "من الان تو بخش کتاب می خونم تا درباره مراقبت نوزادم اطلاعاتی را بگیرم پرسنل اطلاعاتی درباره ترخیص و مراقبت پس از ترخیص نوزاد نارس به من دادند. من هنوز نمی دونم وقتی بچه م بردم خونه درجه خونه چقدر باشه. نمیدونم حالا شاید برم مطب دکتر بهتر باشه. تا حالا چیزی نمی دونستم. از دیروز تا حالا کتاب میخونم که چه جوری از بچه مراقبت کنم 8 روز اینجا هستم هر چه باشه بازهم نیاز به اطلاعات دارم"[m6]. "مراقبت ازبچه اول خیلی سخته اینجا بیمارستان آموزشی هست و آموزش شیردهی بهتر است برخی بیمارستانها همین آموزش را ندارند و اصلا کاری با مادر ندارن."[m3] "تنها چیزی که می تونست کمکم کنه روحیه بود. تنها کسی هم که می تونست به من روحیه بده پرستار بود.خودم هم ترسیده بودم وقتی دیدم بچه م به دستگاه متصل است فکر می کردم نکنه برا بچه م اتفاق بدی پیش بیاد حالا عادت کردم دیگه". "برخی پرستاران مهربونترن ولی خوب خدایی همهشون خوب هستند ولی خوب بستگی به شخصیت پرستار هم داره بعضی مهربونتر هستند."[m8] "خانم (ه ) پرستار خوبی هست خیلی خوب از بچه ها مراقبت می کنه وقتی ارتباط پرستار با من خوب است اعتماد به نفسم بالا می ره و راحت تر می تونم مراقبت کنم هم روحیه م خوب می شه هم شیر مادر بهتر می شه "[m3] گسستن ارتباط در بخش مراقبت ویژه نوزادان طبقه اصلی گسستن ارتباط در بخش مراقبت ویژه نوزادان با طبقات موانع ارتباط و طبقه پیامدهای ارتباط نامناسب مشخص شد که طبقه موانع ارتباط با زیر طبقات شرایط نامناسب والدین،ویژگی شغلی تیم مراقبتی مشخص شد. طبقه پیامدهای ارتباط نامناسب شامل زیر طبقات کاهش اعتماد به نفس والدین و کاهش ارتقای مشارکت والدین بود. عموم مشارکت کنندگان بیان کردند که بی سوادی مادر، ازدحام بخش،عدم توانایی تیم مراقبتی در برآوردن تمام نیاز اطلاعاتی بیمار مسافت طولانی والدین تا مراکز درمانی،باورهای نادرست بهداشتی، اختلال جسمی روحی روانی مادر سبب گسستن ارتباط مناسب می شود. تجزیه و تحلیل مصاحبه ها نشان داد که در این فضا والدین چشم دل به نگاه محبت آمیز تیم مراقبتی دارند که حتی با بیان جملات ساداه ایی این ارتباط ادامه یابد والدین دنبال هم زبانی هستند و شاید مهم تر از آن هم دلی، اما از بیان و تجزیه و تحلیل مصاحبه های مشارکت کنندگان نشان می دهد که در بخش مراقبت ویژه نوزادان رنگ و بو و نشانی از همدلی نیست چرا که همدلی سبب استمرار و شیرینی ارتباط می گردد. دریغ از این که بتوان چنین ویژگی را در بستر بزرگ بخش مراقبت ویژه نوزادان حتی به صورت محدود و مقطعی پیدا کنیم . "مادرهای بی سواد زیاد اذیت می شن مثلا من که سواد دارم برا شیردهی مشکل کمتر دارم اما مادرای بی سواد طبق ساعت نمی تونن شیردهیی داشته باشن باید یک نفر راهنمایی و کمکشون کنه"[m6] "یکی دیگر از مشکلات بعضی اوقات تعداد زیاد بیمار است. و بعضی وقتها اونجور که بایدآموزش داده نمی شود. شلوغی بخش یکی از موانع اصلی است."[n2] "متاسفانه تعداد زیاد بیماران و نبود وقت کافی و پرسنل کم اغلب باعث می شود که تیم مراقبتی از ارتباط با والدین غافل شوند"[d1] "ما اطلاعات را از پرستار می گیریم. اگه پزشک با ما صحبت کنه خیلی بهتره همه سئوالات مون می پرسیم پزشک ارتباطی با مادران ندارن، پرستار همه اطلاعات را ندارد ونمی تونه به همه سئوالت ما جواب دهد". [f3] "من هنوز نمی دونم وقتی بچه م بردم خونه درجه خونه چقدر باشه. نمیدونم حالا شاید برم مطب دکتر بهتر باشه. تا حالا چیزی نمی دونستم و کسی هم به من چیزی نگفته"[m4] "خانم پرستار خیلی به من کمک کرد اما پزشک هیچ اطلاعی درباره نوزاد و ترخیص و.. به من نداد ما اومدیم اینجا که پزشک با ما ارتباط برقرار کنه دوست داشتیم یک به ما پاسخ دهدکه چرا بچه من این طوری شده است"[f2] "یک مورد بود روزی که من برا اولین بار اینجا اومدم نمی دونستم چه جوری باید بچه م شیر بدم که همین امر باعث شدمن شی خوب ندم و بچه حالش بدتر بشه و اکسیژن نوزاد افت کنه من نمی دونستم می تونم شیر خشک بدم و هر سئوالی از پرسنل می پرسیدم می گفتن که شیر خودت را بده من شیر نداشتم"[m11] "بعضی مادران اصلا آگاهی ندارندکه اگه مشکلی پیش اومد باید مطرح کنن. خیلی مادران به روشهای سنتی مراقبت می کنند و باورهایی دارند که می تواند عوارضی برا نوزاد ایجاد کند برخی مادران اعتقاد دارند که دادن شیرخشک مخصوص نوزاد نارس باعث زردی نوزاد میشه." [m10] "چون خودم ICUبودم و پرستارا به بچه شیر می دادم وقتی اومدم شرایط خودم درست نبود و از نظر جسمی و روحی مشکل داشتم"[m2] "ارتباطشون خوبه رسیدگی خوب می کنن ولی وقتی سرشون شلوغ باشه و تعدا نوزاد تو بخش تو زیاد باشهنمی تونن به خوبی با همه ارتباط برقرار کنن."[m1] "از یک طرف حال خودم خوب نبودچون در بخش زنان بستری بودم از طرف دیگه نتونسته بودم به نوزادم شیر بدم"[m4] "یک مادری آموزش پذیر نبود هر وقت آموزش دادیم خیلی اذیت می شدیم هر چه ما آموزش می دادیم مراقبت خوب از نوزاد انجام نمی داد البته متوجه شدیم که مادر از نظر روحی روانی مشکل داره"[n4] پیامدهای ارتباط ضعیف نارضایتی والدین، عدم توجه پزشک به نیاز ارتباطی والدین،سئوالات ،احساس نگرانی به دنبال فقدان ارتباط مناسب،احساس ترس به دنبال عدم آگاهی از شرایط نوزاد و بخش،احساس گناه مادر به دنبال ارتباط نماناسب "همون روز که حال بچه م بد بودپزشک به من گفت تو به بچه ت خوب نرسیدی حالا حالش بد شده است و من خیلی داغون شدم و فکر کردم تقصیر من بود که نوزادم حالش بد شده است. استرس گرفتم و ناراحت شدم شبانه روز در حال مراقبت بودم بعد حال بچه بهتر که شد حال خودم هم بهتر شد."[m7] "وقتی حال بچه م بد شد حس خیلی بدی داشتم. شاید من اگر اطلاعات لازم را داشتم و مراقبت بهتری انجام می دادم بچه م زود مرحص می شد."[m9] "من یک پدر هستم و هیچ اطلاعی از شرایط بچه م ندارم وقتی من بیمارستان می آیم پزشک نیست یا اصلا ارتباطی برقرار نمی کنه همین باعث نارضایتی من می شه"[f2] پیامدهای ارتباط مناسب: افزایش اعتماد به نفس مادر،ارتقای مشارکت والدین "وقتی ارتباط پرستار با من خوب است اعتماد به نفسم بالا می ره و راحت تر می تونم مراقبت کنم هم روحیه م خوب می شه هم شیر مادر بهتر می شه "[m7] "اگر پزشک و پرستار به خوبی با ما ارتباط برقرارکنند استرس ما کم مسی شه من هم بهتر می تونم از بچه م مراقبت کنم."[m3] راهکارهای ارتقای ارتباط تیم مراقبتی با والدین: طبقه اصلی راهکارهای ارتقای ارتباط تیم مراقبتی با والدین شامل طبقات ضرورت آموزش مهارتهای ارتباطی کارکنان، گزینش مناسب تیم مراقبتی،ضرورت تغییر شیوه ارتباط تیم مراقبتی با والدین به دست آمد. ضرورت آموزش مهارتهای ارتباطی کارکنان،ضرورت به روز رسانی دانش و مهارت پرستاران در شیوه های ارتباطی،تقاضای آموزش مهارت ارتباطی،لزوم ارتباط مناسب تیم مراقبتی با مادر،توجه به گزینش پرستاران بخش،ضرورت آشناسازی والدین با بخش،ضرورت تغییر شیوه ارتباط پزشک تجزیه و تحلیل مصاحبه ها مشخص کرد که امروزه تلاشهای بسیاری برای ارتقای تکنولوژی و بقای نوزادان در بخش مراقبت ویژه نوزادان صورت گرفته است اما اقدامی برای آموزش یا ارتقای ارتباط تیم مراقبتی با والدین انجام نشده است. تیم مراقبتی به علت مسئولیت تامین راحتی- آسایش و مداوای بیماران و نجات جان آنان تحت تاثیر عوامل مختلف تنش زا قراردارد . و لازم است که اموزش شیوههای ارتباطی از طریق سیستم سلامت به پرسنل مراقبتی ارائه گردد همچنین ضرورت تغییر نگرش تیم مراقبتی جهت ارتقای سلامت والدین و نوزاد مهم است. "پزشک شاید حق داشت که نگران بچه بشه ولی می شدطوری دیگه صحبت کنه که حال من این قدر بد نشه."[m11] "الان حال خودم بهتر شده چون چند روز اینجا هستم اما روز اول و دوم اصلا حالم خوب نبودسردرد داشتم سرگیجه داشتم.الان با محیط آشنا شدم وضعیت نوزادم بهتر شد و خوب حالم بهتر شدمن خودم در بخش مراقبت ویژه بستری بودم وقتی اومدم دیدم که بچه م رشد کرده و حالش بهتره حالم بهتر شد.ولی روز اول که اومدم همه چی را خراب کردم چون مراقبت بلد نبودم"[m9] "و به زور فقط تونستم 10 سی سیشیر خودما بدوشم و به نوزاد بدم و من باید 30 سی سی می دادمفقط 10 سی سی شیر داشتم فردا صبح پزشک برا ویزیت اومدگفت نوزادت خوب تغذیه نشده. اگر کسی به من اطلاعات لازم را داده بود که می تونی شیرخشک بدهی این مشکل برا بچه من ایجاد نمی شد" [m8] "البته ما باید به روز باشیم و شیوه های جدیدی مراقبت بدونیم در زمینه شیوه های ارتباط من هیچ آموزشی ندیدم فقط خودم بر اساس تجربه کار می کنم."[n6] " لازمه که شیوه های ارتباطی را یاد بگیریم به خصوص این که اگه نوزادی فوت کنه و بخواهیم به والدین اطلاع دهیم و نمی دونم در چنین موقعیتی چگونه باید عمل کنم"[n3] "من که اصلا تجربه مهارت ارتباطی و حمایتی را ندارم. من بیشترین ارتباطم با مادران برا اموزش عوارض بیماری نوزاد و شرایط نوزاد هست.و درباره نحوه ارتباط و شیوه ها ی ارتباط دادن خبر بد هیچ آموزشی ندیدم"[n2] "...خیلی، نوع آموزش تأثیر داره، اولین چیزی که مهّمه پرستار و پزشک اطلاعات داشته باشه و خوب بتونه منتقل کنه. ، روابط اجتماعیش بالا باشه. بیشترین کاری که باید بشه رو آموزش و روابط تیم مراقبتی و بیماره و پرسنل ا نیاز به آموزش دارندرباره مهارتهای ارتباط نحوه برخورد با والدین...[d2]." "...اگر پزشک زمان بذارهوالدین ، نصفی از تنش‌هاش کم شده تا این که اصلاً براش توضیح ندیم و با پدر و مادر نوزاد اصلاً صحبت نکنیم. حالا چه طوره نسبت به دیروز روندش، چه‌طور بوده، این خیلی مهّمه که ادامه‌ش چه طوری میشه، آینده‌ش با این روند چه طوری بشه، خیلی از تنشاشونا کم می‌کنه خیلی مهمه.. اما متاسفانه ما وقت نداریم بخش شلوغ و کلینیک هست و هنوز برقراری ارتباط با والدین برا ما پزشکا کاملا مقدور نیست[d1]". ارائه مدل مفهومی: آنچه که به طور خلاصه از یافته های مطالعه می توان نتیجه گرفت آن است که مفهوم بخش، ماهیت و استمرار و راهکارهای بهبود ارتباط در یک سمت اهرم و گسستن ارتباط و موانع و پیامدهای ارتباط نامناسب در طرف دیگر اهرم هستند که هر کدام از این مفاهیم خود هرمی است که بدون توجه به این ابعاد برنامه ریزی برای این بخش برای مسئولان سلامت غیرممکن است با نگاهی به این مدل می توان دریافت که خود مفهوم بخش مراقبت ویژه نشان دهنده حساسیت ویژه این بخش و ویژگی های منحصر به فرد آن است که مدیران سلامت باید در گزینش افراد برای خدمت در این بخش ها نهایت تلاش خود را به کار گیرند چرا که وجود مهارتهای دانشی و تخصصی از ویژگی منحصر به فرد شاغلین در این بخش است از طرف دیگر توجه به رفع کمبود پرسنل و تغییر فضای موجود از دیگر ضروریات این بخش است که با برطرف ساختن این مشکلات می توان خدمات بالینی را ارتقا داد آنچه مسلم است این مدل بالینی بیشتر برای مدیران و مسئولان سلامت کاربرد دارد تا با توجه به ابعاد مدل و زیر طبقات آن برنامه ریزی لازم را برای ارتقای خدمات بالینی در بخش مراقبت ویژه نوزادان انجام دهند از طرفیچنانچه موانع ارتباط موجود باشد پیامدهای ارتباط نامناسب سبب گسستن ارتباط در بخش مراقبت ویژه نوزادان می شود و اهرم را به سمت پایین می کشد مسئولان و مدیران سلامت نوزادی با آموزش پرسنل مراقبت ویزه نوزادان و رفع موانع ارتباطی می توانند تعادل اهرم را حفظ نمایند و با توجه بیشتر به راهکارهای ارتقای ارتباط اهرم را به سمت مثبت هدایت کنند مدل مفهومی ارتباط در بخش مراقبت ویژه نوزادان بر اساس الو کینگاس بحث: از تجزیه و تحلیل مصاحبه های شرکت کنندگان چهار طبقه اصلی ماهیت ارتباط، استمرار ارتباط، گسستن ارتباط وراهکارهای بهبود و ارتقای ارتباط حاصل شد. که طبقه اصلی ماهیت ارتباط با دو طبقه ارتباط حمایتی و ارتباط اطلاعاتی مشخص شد. طبقه اصلی استمرار ارتباط با طبقات شرایط متفاوت والدین، ویژگی فردی و اجتماعی تیم مراقبتی، مشخص شد که طبقه شرایط مناسب والدین با زیر طبقات با سوادی مادر، مزایای بیمارستان آموزشی، همکاری تیم مراقبتی مشخص شد. طبقه ویژگی فردی و اجتماعی تیم مراقبتی با زیر طبقات ویژگی شخصیتی و نگرش تیم مراقبتی درمانی، نقش کلیدی پرستار در ارتباط مشخص شد. طبقه اصلی گسستن ارتباط در بخش مراقبت ویژه نوزادان با طبقات موانع ارتباط و طبقه پیامدهای ارتباط نامناسب مشخص شد که طبقه موانع ارتباط با زیر طبقات شرایط نامناسب والدین،ویژگی شغلی تیم مراقبتی مشخص شد. طبقه پیامدهای ارتباط نامناسب شامل زیر طبقات کاهش اعتماد به نفس والدین و کاهش ارتقای مشارکت والدین بود. نتایج مطالعه ما نشان داد که که ارتباط در بخش مراقبت ویزه نوزادان مبتنی بر نیازهای ضروری مراقبتی است. تیم مراقبتی در ارتباط اطلاعاتی مطالبی درباره تغذیه نوزاد و نحوه مراقبت را ارائه می نمایند. در این راستا نتایج فوسیل و همکاران نتایج مطالعه ما را تایید کرد نتایج مطالعه آنان نشان داد که ارتباط تیم مراقبتی با والدین برایدادن اطلاعات درباره تغذیهنوزاد ، افزایش وزن نوزاد و تجهیزات پزشکی می باشد(31) نتایج مطالعه ما نشان داد که نخستین جرقه ارتباط در بخش مراقبت ویژه نوزادان با اولین تماس با تیم مراقبتی که عموما پرستار است صورت می گیرد. بنابراین پرستار نقش کلیدی در ارتباط با والدین ایفا می کند واکنش حاصل از ارتباط تیم مراقبتی می تواند به صورت مثبت یا منفی تاثرات خود را در سلامت والدین و نوزاد ایجاد کند. نتایج فرید من در سال 2018 نشان داد که تیم مراقتی و به ویزه پرستاران نقش بسیار مهمی در برگزاری جلسات با خانواده آموزش والدین دارند(32) که نتایج مطالعه ما را نیز تایید نمود رید در سال 2019 بیان کرد که والدین نسبت به نقش مراقبتی پرستاران دید مثبت دارند (33) همچنین نتایج ما نشان داد که ارتباط تیم مراقبتی با والدین تا جایی گسترش می یابد که عواملی مثبت سبب استمرار و تداوم ارتباط گردند. این ارتباط و ضرورت آن در تمام طول بستری برای والدین اهمیت دارد به عبارتی دیگر ارتباط تیم مراقبتی با والدین بخش جدا نشدنی از جو مراقبت نوزاد است. در این راستا سابین و همکاران بیان کردند که افزایش جلسات ارتباطی با خانواده سبب افزایش رضایت پزشکان و پرستاران می شود اما افزایش جلسات ملاقات تاثیر معناداری با افزایش رضایت والدین نداشت(34) نتایج تحقیق کنونی نشان داد که بی سوادی مادر، ازدحام بخش،عدم توانایی تیم مراقبتی در برآوردن تمام نیاز اطلاعاتی بیمار مسافت طولانی والدین تا مراکز درمانی،باورهای نادرست بهداشتی، اختلال جسمی روحی روانی مادر سبب گسستن ارتباط مناسب می شود. نتایج مطالعه کین نشان داد که زبان بدن ، کلمات ساده ، حدس ، آزمایش و خطا مشخصه تعامل پرستار و مادر است. پرستاران استراتژی های ارتباطی مختلفی را برای تعامل با مادران باید استفاده نمایند . که متاسفانه این استراتژی ها در هنگام راهنمایی روزانه بر روی تخت و دادن اطلاعات توسط پرستاران استفاده نمی شد(35) نتایج مطالعه ما نشان داد که نارضایتی والدین، عدم توجه پزشک به نیاز ارتباطی والدین،سئوالات ،احساس نگرانی به دنبال فقدان ارتباط مناسب،احساس ترس به دنبال عدم آگاهی از شرایط نوزاد و بخش،احساس گناه مادر به دنبال ارتباط نامناسب از پیامدهای ارتباط ضعیف در بخش مراقبت ویژه نوزادن بودند کمالی بیان کرد که ارتباط نامناسب سبب افزایش استرس نارضایتی والدین می شود و می تواند مشکلات روحی روانی برای آنان ایجاد نماید(36) نتایج مطالعه ما نشان داد که ارتباط مناسب سبب ارتقای مشارکت والدین می شود در این خصوص وانگ مهترین نیاز خانوادهها را نیاز اطلاعاتی بیان کرد(37).میلان و همکاران نیز در مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۹ نشان دادند خانواده‌ها انتظار دارند پرستاران آن‌ها را از تغییرات قابل پیش‌بینی‌ای آگاه کنند که ممکن است در وضعیت جسمی و شرایط فرزندشان اتفاق بیفتد (38)؛ بنابراین، لازم است پرستاران اطلاعات صحیحی در ارتباط با مراقبت و پیش‌آگاهی نوزادان به والدین ارائه دهند. نتایج مطالعه اکبری و همکاران نشان داد که اعضای تیم درمان می‌توانند با به‌کارگیری رویکرد مراقبت خانواده‌محور بخش عمده‌ای از نیازهای مادران را برآورده سازند. پرستاران نیز به‌عنوان عضو مهم تیم درمان در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان می‌توانند با ارائه پاسخ‌های درست، توجه به نگرانی‌های مادران، حمایت و فراهم‌ساختن برخی از اسباب راحتی ایشان، در ارتقای کیفیت مراقبت از خانواده و بیمار سهم قابل‌توجهی داشته باشند(39). قوامی بیان کرد که آموزش والدین براساس نیازهای آموزشی سبب کاهش استرس آنان می‌شود. با کاهش استرس و تقویت نقش والدین می‌توان از ارایه مراقبت با کیفیت در زمان بستری نوزادان اطمینان حاصل(40). نتایج مطالعه حاضر نشان داد که امروزه تلاشهای بسیاری برای ارتقای تکنولوژی و بقای نوزادان در بخش مراقبت ویژه نوزادان صورت گرفته است اما اقدامی برای آموزش یا ارتقای ارتباط تیم مراقبتی با والدین انجام نشده است. تیم مراقبتی به علت مسئولیت تامین راحتی- آسایش و مداوای بیماران و نجات جان آنان تحت تاثیر عوامل مختلف تنش زا قراردارد . و لازم است که اموزش شیوههای ارتباطی از طریق سیستم سلامت به پرسنل مراقبتی ارائه گردد همچنین ضرورت تغییر نگرش تیم مراقبتی جهت ارتقای سلامت والدین و نوزاد مهم است. در این خصوص عباسی بیان کرد که میزان حمایت پرستاری دریافت شده از سوی مادران برای کاهش تنش والدی در آن‌ها کافی نیست. لذا برنامه‌ریزی برای ارتقای حمایت‌های حرفه‌ای پرستاری از مادران دارای نوزاد نارس در بخش مراقبت ویژه نوزادان از طریق آموزش آنان ضروری است(410) مطالعه دیگری بیان کرد که با توجه به اینکه پرستاران بخش مراقبتهای ویژه باید صلاحیت کافی برای مراقبت از نوزاد را داشته باشند، آموزش اجرای مراقبتهای پرستاری بر اساس اصول استاندارد در جهت بهبود شرایط نوزادان و کاهش عوارض می تواند نقش تعیین کننده ای بر روند سلامتی آنها داشته باشد(42). بنابراین آموزش پرستاران از اهمیت به سزایی برخوردار است.


فایل های پژوهش
فایل

Back to Top