پژوهشگر

همکاران پژوهشگر

چکیده پژوهش

یکی از اثرات مهم آلاینده های دارویی افزایش روز افزون مقاوم سازی میکرو ارگانیسم ها (ویروس و باکتری و قارچ) ودر نتیجه حضور ترکیبات دارویی در محیط زیست است. مصرف غیر مستقیم دارو ها به وسیله ی (آب یا مواد غذایی آلوده به داروها) توسط افراد جامعه باعث مقاوم سازی بدن به دارو ها و اثرات پر مخاطره بعدی می شود. بنابراین صرف اینکه شخص دارو مصرف نمی کند ، دلیل بر ایمن بودن از مقاوم سازی بدن به دارو ها و اثرات سوع دیگر دارو ها نمی باشد.هرگونه جهش در میکرو ارگانیسم ها که باعث ایجاد بیماری های خطرناک تر و حتی مرگبارتر می شود. دارو هایی به طور مستقیم یا بعد از سوخت و ساز بدن و از طریق فضولات انسانی یا حیوانی به محیط وارد می شوند،یا دارو های تاریخ گذشته و اضافه بر نیاز که میزان آن در ایران به دلایل مختلف قابل توجه می باشد و به طور مستقیم وارد فاضلاب می شود. از طرفی انسان ها به طور مستقیم آب شرب یا غیر مستقیم (گیاهان حاوی این ترکیبات که از محیط جذب و ذخیره کرده اند یا فراورده های حیوانی مثل شیر و گوشت و...) مقداری از این ترکیبات را دریافت میکنندو در معرض اثرات سوء این ترکیبات قرار می گیرند.چرا که سیستم های تصفیه معمولی اب قادر به حذف ترکیبات دارویی در اب نمی باشد و باید با تصفیه های پیشرفته مثل کربن فعال و اسمز معکوس این نوع آلاینده ها را از آب حذف نمود.که این گونه روش ها نیاز به تکنولوژی پیشرفته و هزینه های زیادی دارد و در حاضر برای اکثر نقاط دنیا کاربردی نیست. همچنین از طرفی آنتی بیوتیک ها در محیط زیست می توانند در خاک و رسوبات تجمع پیدا کرده و از این طریق باعث اثرات سوء روی عملکرد طبیعی اکوسیستم و همچنین کاهش میزان تجزیه طبیعی آلاینده ها ، از طریق تولید آنتی ارگانیسم های مقاوم به انتی بیوتیک ها شوند. علاوه بر آن ژن های مقاوم به انتی بیوتیک ها می توانند وارد منابع اب اشامیدنی شوند و از این طریق موجب تولید بیماری های مقاوم به ان ها گردند. بنابراین حذف مواد دارویی قبل از تخلیه به محیط یک تلاش ارزشمند خواهد بود. انتی بیوتیک ها پس از مصرف در بدن انسان به طور کامل متابولیز نمیشوند و حدود ۳۰-۹۰% آن ها پس از دفع به صورت فعال باقی میمانند از این رو می توان نتیجه گیری نمود که سالانه در بهترین شرایط ۱۸۰۰۰۰ تن انتی بیوتیک فعال وارد محیط زیست می شود،یعنی متابولیزه شده آنها از طریق مواد دفعی به تصفیه خانه های فاضلاب راه یافته و بخش متابولیزه نشده ان به عنوان ترکیبی فعال به محیط زیست تخلیه می شوند. از طرفی طبق براورد سازمان جهانی بهداشت مصرف روزانه انتی بیوتیک ۷۷۰۰ کیلو گرم می باشد و مصرف سالیانه ان در جهان بین ۱۰۰۰۰۰ تا ۲۰۰۰۰۰ تن است. و در این بین ایران یکی از ۲۰ کشور نخست مصرف کننده دارو در جهان به شمار می رودو سرانه مصرف دارو در ایران ۳ برابر مصرف استاندارد جهانی است. از طرفی در مجموع حدود ۴۰% از مردم ایران به صورت خودسرانه دارو مصرف می کنند و ۱۰ تا ۱۵ درصد از دارو ها در ایران بدون مشورت پزشک مصرف می شوند که در این بین انتی بیوتیک ها و دارو های مسکن بیشترین میزان مصرف خود سرانه را شامل می شوند . واین مسئله با توجه به موارد ذکر شده تهدیدی جدی برای اکوسیستم محیط و ایجاد مقاومت دارویی در بدن انسان محسوب می شود. همچنین انتی بیوتیک ها باعث اختلال در فرایند تصفیه فاضلاب و اکولوژی میکروبی اب های سطحی می شوند. این مواد در مخازن هوادهی تصفیه فاضلاب شهری سبب غلبه باکتری های مقاوم در برابر سایر باکتری ها می گردد. فرایند نیتریفیکاسیون ،مرحله مهمی در تصفیه فاضلاب بوده که به منظور حذف امونیاک سمی انجام می پذیرد . حضور گروهی از انتی بیوتیک ها برای باکتری ها ی نیتریفایر سمی تلقی شده و موجب مهار این نوع از باکتری ها می شود. روش های متعددی برای حذف انتی بیوتیک ها از محلول های ابی موجود می باشد که میتوان به پرتو فرابنفش ،نانو ذرات اهن، جذب سطحی، کواگولاسیون شبه فنتون و سایر روش های اکسیداسیون پیشرفته ،فوتوکاتالیست ،نانوفیلتراسیون ،و نانو لوله های کربنی و غیره اشاره نمود. که هر کدام از روش های نام برده با وجود مزیا معایبی نیز دارند که در اکثر موارد استفاده از انها را بامشکل مواجه می سازد. برای مثال در روش جذب سطحی آلاینده جمع شده و از محیط جدا می شود اما تنها از فاز مایع به فازجامد منتقل شده و بدون هیچ تخریبی تغلیظ می شود. در روش های فیزیکی مانند کواگولاسیون و سانترفیوژ معمولا آلاینده ثانویه تولید می شود(۱).که در این بین روش بیولوژیکی میتواند روش مناسب و البته موثری باشد علم بیوتکنولوژی کاربردهای وسیعی در علوم مختلف دارد، و یکی از متدهای آن بیورمدیشن می باشد که برای پاکسازی محیط کاربرد داشته و کاملاً اقتصادی می باشد. بیورمدیشن چیست؟ بیورمدیشن استفاده از ارگانیسم های زنده و میکروارگانیسم های ابتدایی جهت تجزیه آلودگی های محیطی به اشکالی با سمیت کمتر میباشد. بیورمدیشن به طور طبیعی از باکتریها و قارچها جهت تجزیه یا سمیت زدایی مواد خطرناک برای سلامت انسان و یا محیط استفاده میکند. در کل سه نوع بیورمدیشن وجود دارد: Biotransformation: تغییر مولکول های الاینده ها به مولکول های کم خطر Biodegradation: تجزیه مواد آلی به مواد کمتر آلی یا غیر آلی . Mineralization : تجزیه زیستی کامل مواد آلی به اجزای غیر آلی .(۲) مزایای بیورمدیشن:۱- هزینه کمتر ۲- تجزیه آلاینده ها در صورتی که روشهای دیگر آلاینده ها را انتقال می دهند ۳- سادگی روش ۴- عدم تخریب و به هم خوردگی سایت آلوده ۵- عدم انتشار ترکیبات فرار و ایجاد خطر برای ساکنین در همسایگی محل معایب: ۱- عدم پیش بینی کارآیی متد ۲- عدم مطابقت کارآیی در آزمایشگاه با سایت آلوده در محیط ۳- موفقیت متد بستگی به بهره برداری و تهیه شرایط مناسب محیطی برای میکروارگانیزمها دارد، میکروارگانیزمها حساس به شرایط محیطی نظیر: دما، pH ، سمیت آلاینده ها، غلظت آلاینده ها، رطوبت محتوی، غلظت مواد غذایی، غلظت اکسیژن می باشند. ۴- طولانی بودن مدت تصفیه(۳). در این میان آنتی بیوتیک آمپی سیلین یکی از صدها آنتی بیوتیک های مصرفی در میان بیماران می باشد که این دارو همانند سایر داروها وارد محیط شده و مستقیم یا غیر مستقیم سلامتی انسان ها را تحت تاثیر قرار میدهد . داروی آمپی سیلین از گروه سفالوسپورین ها بوده که داروهای این گروه یعنی سفالوسپورین ها از مشتقات (آمینو سفالوسپورانیک اسید -۷) بوده حاوی ساختار حلقه ای بتا –لاکتام می باشد . بسیاری از اعضای این گروه مورد استفاده بالینی قرار میگیرند و این دارو ها اثار ضد باکتریایی متفاوتی دارند(۴).آمپی سیلین یک آنتیبیوتیک بتا لاکتام است که به طور گسترده در درمان عفونت های ناشی از هر دو باکتری گرم مثبت و گرم منفی استفاده می شود. آمپی سیلین بخشی از خانواده آمینوپین سیلین است و تقریبا برابر با جانشینش یعنی آموکسی سیلین از لحاظ طیف و سطح فعالیت است. آمپی سیلین علیه میکروارگانیسم ها با مهار سنتز دیواره سلولی فعال است.در حال حاضر آمپی سیلین برای درمان طیف گسترده ای از بیماریها و عفونتهایی مانند گونوره و عفونت های دستگاه ادراری و گوش و بینی و گلو استفاده می شود.آمپی سیلین مشابه با جانشین آن به شدت تجزیه پذیر استو همچنان به عنوان ماده فعال در ادرار و مدفوع انسان باقی میماند.وجود آمپی سیلین در محیط زیست موجب بروز برخی مشکلات بالقوه ناشی از افزایش باکتری های مقاوم به آمپی سیلین میشود. تقریبا ۳۵-۴۰% از جدایه های ای کلای مقاوم به امپی سیلین اند.در میان فرایند های موجود برای حذف انتیبیوتیک از فاضلاب فرایند جذب به عنوان موثر ترین روش در نظر گرفته شده است ولی اشکال اصلی فرایند جذب برای تصفیه فاضلاب هزینه جذب است. جاذب های در دسترس مانند کربن فعال گران اند(۵). همانطور که اشاره شد سفالوسپورینها دارای ساختار حلقه ای بتا لاکتام می باشند ولی گزارش شده است که آنزیم بتا لاکتاماز طیف گسترده ای از علل شایع عفونت های بیمارستانی بوده و میتواند پیامد های بالینی شدیدی را با مقاومت آنتی بیوتیکی چندگانه مطرح نماید. آنزیم های بتا لاکتاماز با شکستن و باز شدن حلقه بتالاکتام خواص ضد باکتری بتالاکتام را غیر فعال نماید .باکتری های حاوی این آنزیم ها معمولا به این انتی بیوتیک های بتا لاکتام و دیگر انتی بیوتیکها مقاوم اند.و در نتیجه باعث ایجاد چالش درمانی برای پزشکان شده اند. عوامل دیگر گزارش دادند که گسترش بتا لاکتامازها در کشور های در حال توسعه افزایش میابند و در نتیجه استفاده از دارو های ضدعفونی کننده ومصرف خودسرانه داروها و شرایط بهداشتی ضعیف (حتی در بیمارستان ها) وباعث کنترل بسیار کم عفونت می باشد(۶).در طی تحقیقی با عنوان (حذف ای کلای مقاوم به انتیبیوتیک در دو ایستگاه تصفیه فاضلاب نروژی با فرایندهای نانو و فوق فرایند تصفیه) صورت گرفت.مشخص شد که باکتری ای کلای درنمونه های کشت به طور عمده به آمپیسیلین ۶-۲۷% و تریمتوپریم و سولفامتوکسازول۲۴-۵% مقاوم بودند و به میزان کمتر به تتراسایکلین۱۴-۳% و سیپروفلوکساسین به میزان ۷-۰% مقاوم بودند(۷). باکتری اشرشیا کلای جزء باکتری های گرم منفی و یک باکتری هوازی و بی هوازی اختیاری است و از شاخه پروتوباکترها و رده گاما پروتوباکترها میباشد. Escherichia coli یکی از میزبان های رایج برای تولید پروتئین های heterologous است و ژنتیک آن به مراتب بهتر از سایر میکروارگانیسم ها شناخته شده است. پیشرفت اخیر در درک اساسی رونویسی، ترجمه و تجمع پروتئین در E. coli همراه با اکتشافات سرده و در دسترس بودن ابزارهای پیشرفته ژنتیکی، باعث استفاده این باکتری برای بیان ژن پروتئین های پیچیده یوکاریوتی می شود.(۸). اصولا میکروارگانیسم ها به کمک ۳ فراورده اصلی زیر قادر به تجزیه هیدروکربور های نفتی می باشند: ۱)آنزیم ها : همانطور که که در قسمت بالا توضیح داده شد آنزیم های مونواکسیژناز و دی اکسیژناز مهمترین آنزیم های موثر در تجزیه هیدروکربورهای نفتی بوده و فراورده های حاصل از فعالیت این آنزیم ها ،الکل ها هستند بنابراین با سنجش میزان الکل ها میتوان پی به مقدار تجزیه هیدروکربورهای نفتی برد. ۲)بیورسورفکتانتها : مواد بیولوژیک دارای گروه های آب دوست و آب گریز در سطح سلول هستند و به وسیله تعداد زیادی از میکروارگانیزم ها تولید می شوند. براساس ساختار شیمیایی به گروههای گلیکولیپیدی، فسفولیپیدها، اسیدهای چرب و لیوپلی ساکاریدها طبقه بندی می شوند. بیوسورفکتانتها به وسیله امولسیونه کردن و آزاد کردن هیدروکربورهای جذب شده به مواد آلی خاک، سبب افزایش غلظت آبی ترکیبات هیدروفوبیک شده و باعث افزایش سرعت انتقال جرم می شود و به این وسیله به تسریع تجزیه زیستی کمک می کنند. از بیوسورفکتانتها برای پاکسازی تانکهای ذخیره نفت، تصفیه فاضلاب های نفتی و تجزیه زیستی آلودگی های نفتی در مناطق خشکی و دریایی استفاده می شود. ۳- اسیدها و حلالها: بسیاری از میکروارگانیزمها قادرند با استفاده از هیدروکربورها به عنوان منبع کربن و انرژی، اسیدها و حلال های مختلف نظیر استن، اتر، بنزن و اسید اگزالواستیک تولید کنند که باعث حل شدن هیدروکربورهای نفتی می شود امروزه با کمک مهندسی ژنتیک چندین پلاسمید را درون باکتری ها به خصوص جنس سودوموناس قرار داده اند تا بتوانند چندین مشتق نفتی را به طور همزمان تجزیه کنند. محققان کانادایی چهار پلاسمید PHG-۲ ، PPK۲۰۳۳، PKT۲۳۰، PAC۲۵ را درون سودوموناس پوتیدا قرار داده و سویه ای از مهندسی ژنتیک شده را تولید کرده اند که قادر است به طور همزمان نفتالین، پارافین، بنزن و آسفالتن را تجزیه کند.(۹) روش اجرا در این طرح تجزیه پذیری آنتی بیوتیک آمپی سیلین به کمک باکتری اشرشیا کلای مهندسی ژنتیک شده بررسی می گردد ،به این صورت که باکتری اشرشیا کلای که از مرکز کلکسیون میکروارگانیسم های صنعتی ایران خریداری شده و باکتری ای کلای سویه top-۱۰ در محیط LB مایع کشت داده و به کمک کلسیم کلرید و شوک حرارتی سلول پذیرا تهیه میشود و به کمک PCR و پرایمر های اختصاصی و یا هضم آنزیمی به راحتی ژن قابل دسترس است.و یا اینکه ژن تولید کننده آنزیم کتکول ۲و ۳ دی اکسیژناز طراحی کرده و سپس وارد وکتور pET32 می نماییم.و ضمن انتقال پلاسمید pET32 به درون باکتری Ecoli تکثیر می گردد و تولید آنزیم دی اکسیژناز مینماید. سپس در یک پایلوت ، خاک به آنتی بیوتیک آمپیسیلین با غلظت مشخص mg/kg ۵۰۰ آلوده می شود، به تعداد ۸ ظرف سفالی بدون لعاب که هر کدام حاوی ۵۰۰ گرم خاک با رطوبت ۳۰% می باشد جهت پایلوت تهیه می گردد. ظرف های شماره ۱ که حاوی ۵۰۰ گرم خاک و فقط دارای آنتی بیوتیک آمپی سیلین می باشد به عنوان ظرف شاهد در نظر گرفته می شود . ظرفهای شماره ۲ که حاوی ۵۰۰ گرم خاک دارای آنتی بیوتیک آمپی سیلین و باکتری مهندسی شده می باشد. ظرف های شماره ۳ حاوی ۵۰۰ گرم خاک که دارای انتی بیوتیک آمپی سیلین و باکتری بدون تغییر و مهندسی نشده اشرشیا کلای می باشد . ظرفهای شماره ۴ حاوی ۵۰۰ گرم خاک اتوکلاو نشده یا خاک با فلور طبیعی می باشد . طی این پروژه پس از گذشت زمان های معلوم یک هفته ای در پایان هر هفته دو بار از هر کدام از ظروف نمونه برداری شد که در پایان کار تعداد 64 نمونه توسط دستگاه HPLCآنالیز شد. توصیف اطلاعات از طریق جداول و نمودارها و مقادیر عددی (میانگین، واریانس و انحراف معیار) انجام شد. همچنین آزمون شاپیرو ویلک جهت بررسی پیش فرض نرمال بودن توزیع متغیرهای تحت بررسی، آزمون لوین جهت بررسی پیش فرض تساوی واریانس ها استفاده شد.جهت انجام مقایسات درون گروهی از آزمون اندازه های تکراری و جهت مقایسات بین گروهی از آزمون آنالیز واریانس یکطرفه یا دو طرفه استفاده شد. سطح معنی داری آزمون ها ۰۵/۰ و نرم افزار مورد استفاده SPSS 21 می باشد. یافته ها مطالعه حاضر که بر روی 4 گروه ظرف انجام شد؛ نشان دهنده آن بود که میزان تجزیه پذیری آمپی سیلین پس از 8 هفته در ظروف گروه اول که فاقد هرگونه میکروارگانیسمی بود برابر 13.97 %، در ظروف گروه دوم که دارای باکتری مهندسی ژنتیکی شده اشرشیا کلای بود برابر 79.21% ، در ظروف گروه سوم که دارای باکتری مهندسی نشده اشرشیا کلای بود برابر 22.97 % و در ظروف گروه چهارم که فقط دارای باکتری های طبیعی خاک بود برابر 37.54 % بود و به طور کلی میانگین نرخ تجزیه بیولوژیکی در E.coli مهندسی به طور قابل توجهی بالاتر از گروه های دیگر پس از چهار ، شش و هشت هفته بود (p < 0.001)؛ بنابراین میتوان نتیجه گرفت که از باکتری مهندسی شده E.coli میتوان برای تخریب و حذف آمپی سیلین بهره برد. بحث و نتیجه گیری بحث : در مطالعه حاضر ، باکتریهای E. coli مهندسی شده با انتقال وکتور pET32 حاوی ژن nahH تولید شدند. از این باکتریهای مهندسی ژنتیکی برای تجزیه آمپی سیلین در خاک استفاده شد. نتایج ما نشان داد که تخریب زیستی آمپی سیلین در خاک تلقیح شده با E. coli مهندسی شده به طور قابل توجهی بالاتر بود (P <0.001) از خاک اتوکلاو تلقیح شده با نوع معمولی E. coli و خاک با فلور میکروبی طبیعی. تخریب آمپی سیلین توسط سایر میکروارگانیسم ها مورد مطالعه قرار گرفته است. به عنوان مثال ، باسیلوس سوبتیلیس 1556WTNC می تواند آموکسی سیلین (1 میلی گرم در میلی لیتر) و آمپی سیلین (0.8 میلی گرم در میلی لیتر) را به ترتیب 25.03 and و 15.59 dec تجزیه کند(14).در مطالعه دیگری ، حداکثر تجزیه بیولوژیکی آموکسی سیلین توسط B. subtillis 2012WTNC در طول 10 روز 93.94٪ بود(15). همچنین نشان داده شد که از بین 39 جدایه باکتری باسیلوس از خاک ، 100٪ و 12.8٪ آنها به ترتیب در برابر پنی سیلین و آموکسی سیلین مقاوم بودند (16) .علاوه بر این ، سویه های باکتریایی LM-1 و LM-2 متعلق به تیره باسیلوس ، که از خاک محل نگهداری خوک جمع آوری شده بود ، به ترتیب 68 و 66 درصد توانایی حذف پنی سیلین را داشت (17). سرانجام ، باکتری های نیتریک کننده می توانند 10-29.8٪ منجر به انتقال بیولوژیک آمپی سیلین شوند(18). به همین ترتیب ، همچنین گزارش شده است که قارچ ها توانایی بالایی در تخریب و از بین بردن آنتی بیوتیک ها دارند. به عنوان مثال ، گزارش شده است که قارچهای پوسیدگی سفید Verticillium leptobactrum KCTC26026 آمپی سیلین را کاملاً تخریب می کند(19). در حالی که leptosphaerulina spp. می تواند سه آنتی بیوتیک را به طور قابل توجهی از بین ببردOxacillin ، Cloxacillin و Dicloxacillin ، از طریق تولید و آزاد سازی آنزیم های لاکاز و پراکسیداز(20). مطالعات نشان داده است که خاکهایی که هرگز با آلودگی آنتی بیوتیکی تشخیص داده نشده اند ، حاوی سویه های باکتری مقاوم در برابر آنتی بیوتیک بوده که متعلق به جنس سودوموناس ، واریووراکس ، آلفراپروتئوباکتریها و باکتریویدتس است (21,22) با این حال ، گیاهان طبیعی خاک پس از هشت هفته توانستند آمپی سیلین را فقط 37.5 درصد تخریب کنند. تحقیقات نشان داده است که E. coli می تواند با تولید بتا لاکتاماز ، آمپی سیلین را تخریب کند. ژن درگیر در سنتز آن در E. coli بسیار شبیه به ژن بتا لاکتاماز موجود در Alcanivorax spp. است که به طور موثر آمپی سیلین را تخریب می کند (23). طبق یافته های ما ،E. coli در طول دوره درمان توانایی حذف آمپی سیلین را با 22.97٪ داشت. با این حال ، این میزان کمتر از میزان تخریب توسط فلور طبیعی خاک بود. این می تواند به دلیل ناسازگاری باکتریهای مهندسی نشده ای کلای با شرایط محیطی (وجود آمپی سیلین) باشد که در نتیجه ممکن است باعث کاهش جمعیت باکتریها شود. از طرف دیگر ، فلور طبیعی خاک شامل کنسرسیومی از باکتریهای بومی است که با محیط سازگار هستند و دارای گونه های باکتری هستند که می توانند واسطه های تولید شده توسط سایر اعضای این گروه را از بین ببرند. در مجموع ، این عوامل می توانند روند تجزیه توسط فلور طبیعی را بهبود ببخشند (24,25). در مطالعه ما ، ژن بیان کننده آنزیم کاتکول 2،3-دیوکسیژناز با موفقیت کلون شد و کارایی سنتز آن توسط E. coli مهندسی شده بررسی شد. مشخص شد که این آنزیم می تواند 79.2٪ آمپی سیلین را در طی هشت هفته از بین ببرد. در همین راستا ، یک مطالعه توسط Park and Choung (2007) نشان داد که گلوتاتیون S-ترانسفراز می تواند آمپی سیلین را بین 70-60٪ تجزیه کند (26). علاوه بر این ، گزارش شده است که وقتی ژن TEM-1A در سویه E. coli DA5438 بیان شد ، می تواند با ایجاد مقاومت غیرمستقیم در این باکتری ، هیدرولیز آمپی سیلین را القا کند (27). مطالعات قبلی ما ، عملکرد کاتکول 2،3 دیوکسیژناز در حذف ترکیبات فننترن و پیرن ، نشان داد که مانند آمپی سیلین ، می تواند با کاهش حلقه های بنزن ، این ترکیبات را به طرز چشمگیری تخریب کند (28,29). نتیجه گیری : یافته های این مطالعه نشان داد که استفاده از باکتری مهندسی E. coli می تواند یک روش امیدوار کننده برای پاکسازی محیط از آنتی بیوتیک آمپی سیلین باشد.

خلاصه نتایج حاصله

مطالعه حاضر که بر روی 4 گروه ظرف انجام شد؛ نشان دهنده آن بود که میزان تجزیه پذیری آمپی سیلین پس از 8 هفته در ظروف گروه اول که فاقد هرگونه میکروارگانیسمی بود برابر 13.97 %، در ظروف گروه دوم که دارای باکتری مهندسی ژنتیکی شده اشرشیا کلای بود برابر 79.21% ، در ظروف گروه سوم که دارای باکتری مهندسی نشده اشرشیا کلای بود برابر 22.97 % و در ظروف گروه چهارم که فقط دارای باکتری های طبیعی خاک بود برابر 37.54 % بود و به طور کلی میانگین نرخ تجزیه بیولوژیکی در E.coli مهندسی به طور قابل توجهی بالاتر از گروه های دیگر پس از چهار ، شش و هشت هفته بود (p < 0.001)؛ بنابراین میتوان نتیجه گرفت که از باکتری مهندسی شده E.coli میتوان برای تخریب و حذف آمپی سیلین بهره برد.

فایل های پژوهش