پژوهشگر

همکاران پژوهشگر

چکیده پژوهش

سرب (Pb) یک فلز سمی است که حتی در غلظت های کم به عنوان ریسک فاکتور ایجاد nephrotoxicity، hepatotoxicity و اختلالات رفتاری و تناسلی شناخته شده است. با توجه به وجود مطالعات مختلف در زمینه وجود ترکیبات آنتی اکسیدانی گیاه Cichorium intybus L. و این که مکانسیم اصلی آسیب بافتی سرب استات در کلیه به دلیل رادیکال های آزاد می باشد این احتمال وجود دارد این گیاه دارای اثرات درمانی در مقابل سمیت کلیوی القا شده توسط سرب استات باشد.به منظور انجام تحقیق ابتدا ریشه تازه گیاه cichorium intybus L. از عطاری معتبر خریداری گردید و پس از تایید توسط کارشناس و سپس عصاره از گیاه تهیه شد و بعد از تیمار موش های کوچک نر با عصاره گیاه و سرب به مدت 10روز، موش ها صحرایی تحت بیهوشی قرار گرفتند و نمونه های بافت کلیه و سرم خون از آن ها جدا گردید. با توجه به نتایج، افزایش اثرات آنتی اکسیدانی سرم و بافت کلیه با افزاش دوز عصاره گیاه کاسنی در گروه های دریافت کننده سرب و عصاره گیاه و هم چنین کاهش آسیب های بافتی کلیه با افزایش دوز عصاره می توان گفت شاید این اثرات مربوط به ترکیبات موجود در گیاه کاسنی باشد و می توان در مطالعات آینده مورد بررسی قرار بگیرد. ارائه راهکار کم هزینه و با کمترین عوارض جانبی برای درمان مسمومیت های ناشی از سرب بسیار مورد توجه است. یکی از این راهکار ها استفاده از گیاهان دارویی می باشد گیاهانی که اگر چه ممکن است در حال حاضر اثر درمانی قوی تر از داروهای شیمیایی نداشته باشند اما عوارض جانبی آن ها بسبار کمتر است. لزوم انجام پژوهش های جدید در زمینه بررسی خواص آنتی اکسیدانی و بررسی این ترکیبات در گیاه کاسنی و اثر آن ها بر روی جلوگیری از آسیب های مسمومیت با سرب احساس می گردد. به هر حال نتایج پژوهش حاضر در مورد اثرات ضد مسمومیت سرب گیاه کاسنی امیدوارکننده بوده و می تواند دریچه ی جدید، برای طراحی دارو و مواد نگهدارنده غذایی موثر بگشاید.

خلاصه نتایج حاصله

-3-1. نتایج اندازه گیری ظرفیت آنتی اکسیدانی FRAP)) سرم در گروههای مورد مطالعه: نمودار1.. ظرفیت آنتی اکسیدانی سرم در گروههای مورد مطالعه. داده‌ها براساس میانگین± انحراف معیار از میانگین(Mean±SEM) گزارش شده است و مقایسه گروه‌ها با آزمون ANOVA و تست تعقیبی Tukey انجام شد. تعداد حیوان 7 سر در هر گروه بود. Control: گروه سالم + سالین، LA: گروه دریافت کننده استات سرم + سالین، Cl100 : گروه دریافت کننده استات سرب+عصاره گیاه کاسنی mg/kg 100 ، Cl200: گروه دریافت کننده استات سرب+عصاره گیاه کاسنیmg/kg 200، Cl400: گروه دریافت کننده استات سرب+عصاره گیاه کاسنیmg/kg400. 001/0>***P معناداری در مقایسه با گروه کنترل. 0.01>P## و 001/0>P### معناداری در مقایسه با گروه استات سرب برطبق نمودار1 ظرفیت آنتی اکسیدانی سرم گروه دریافت کننده استات سرب به طور معناداری کمتر از گروه کنترل است (001/0>P). درمان با دوزهای مختلفmg/kg 100و200و400 عصاره موجب افزایش معنادارظرفیت آنتی اکسیدانی سرم حیوانات تحت درمان در مقایسه با گروه استات سرب گردید( به ترتیب 01/0>P و 001/0>P و 001/0>P). نتایج حاصل نشان از خاصیت آنتی اکسیدانی عصاره و مقابله استرس اکسیداتیو القا شده با استات سرب دارد که موافق با نتایج قبلی در خصوص اثر ترکیبات فنولی مانند chlorogenic acid، fructooligosaccharides، inulin و مشتقات caffeic acid در گیاه Cichorium intybus L. در کاهش استرس اکسیداتیو القا شده با ترکیبات سمی مانند استات سرب در بیضه می باشد (28). 4-3-2. نتایج اندازه گیری ظرفیت آنتی اکسیدانی FRAP)) کلیه در گروههای مورد مطالعه: نمودار2.. ظرفیت آنتی اکسیدانی کلیه در گروههای مورد مطالعه. داده‌ها براساس میانگین± انحراف معیار از میانگین(Mean±SEM) گزارش شده است و مقایسه گروه‌ها با آزمون ANOVA و تست تعقیبی Tukey انجام شد. تعداد حیوان 7 سر در هر گروه بود. Control: گروه سالم + سالین، LA: گروه دریافت کننده استات سرم + سالین، Cl100 : گروه دریافت کننده استات سرب+عصاره گیاه کاسنی mg/kg 100 ، Cl200: گروه دریافت کننده استات سرب+عصاره گیاه کاسنیmg/kg 200، Cl400: گروه دریافت کننده استات سرب+عصاره گیاه کاسنیmg/kg400. 001/0>***P معناداری در مقایسه با گروه کنترل. 0.01>P## و 001/0>P### معناداری در مقایسه با گروه استات سرب در نمودار بالا مشاهده می شود که دربررسی FRAP نمونه های بافت کلیه، گروه سرب دارای تفاوت معنی داری نسبت به گروه کنترل است. (p value˂0/001) و درمقایسه گروه های دریافت کننده سرب و عصاره گیاه با دوزهای 400، 200، 100 با گروه دریافت کننده سرب نیز دارای تفاوت معنی داری می باشد ( p value به ترتیب برابر است با 0.001، 0.001، 0.001 می باشد). نتایج حاصل نشان از خاصیت آنتی اکسیدانی عصاره و مقابله استرس اکسیداتیو القا شده با استات سرب دارد که موافق با نتایج قبلی در خصوص اثر ترکیبات فنولی مانند chlorogenic acid، fructooligosaccharides، inulin و مشتقات caffeic acid در گیاه Cichorium intybus L. در کاهش استرس اکسیداتیو القا شده با ترکیبات سمی مانند استات سرب در بیضه می باشد (28). 4-3-3. نتایج حاصل از بررسی پاتولوژی بافت کلیه : B A D C E شکل1. لام های بافت کلیه رنگ آمیزی شده با هماتوکسین و ائوزین. A . لام بافت کلیه گروه کنترل B. لام بافت کلیه گروه دریافت کننده سرب فلش نارنجی: tubular dilation فلش قرمز: degeneration فلش سبز: پرخونی فلش آبی: tubular cell flattening C. لام بافت کلیه گروه دریافت کننده سرب و عصاره گیاه کاسنی دوز 400 فلش آبی: tubular cell flattening فلش نارنجی: tubular dilation D. لام بافت کلیه گروه دریافت کننده سرب و عصاره گیاه کاسنی دوز 200 فلش نارنجی: tubular dilation فلش قرمز: degeneration E. لام بافت کلیه گروه دریافت کننده سرب و عصاره گیاه کاسنی دوز 100 فلش نارنجی: tubular dilation فلش قرمز: degeneration ● لام بافت کلیه گروه کنترل دریافت کننده نرمال سالین: در این لام تغییرات degeneration، tubular dilation، cell flattening مشاهده نشده است و بافت کلیه سالم می باشد . ● لام بافت کلیه گروه دریافت کننده سرب: در این لام، tubular dilation، degeneration، پرخونی، tubular cell flattening مشاهده می شود و این موارد نشان دهنده آسیب بافت کلیه در اثر سرب می باشد . ● لام بافت کلیه گروه دریافت کننده سرب و عصاره گیاه کاسنی دوز 400 : در این لام، tubular cell flattening و tubular dilation مشاهده می شود ولی نسبت به گروه دریافت کننده سرب آسیب بافتی کمتر می باشد . ● لام بافت کلیه گروه دریافت کننده سرب و عصاره گیاه کاسنی دوز 200: در این لام مشاهده می شود که اتساع لومن ( tubular dilation) و degeneration رخ داده است و آسیب بافت بیشتری نسبت به دوز 400 وجود دارد. ● لام بافت کلیه گروه دریافت کننده سرب و عصاره گیاه کاسنی دوز 100: در این لام degeneration و tubular dilation بافت کلیه مشاهده می شود و میزان آسیب بافتی نسبت به دوز 200 و 400 بیشتر می باشد . در مطالعاتی قبلی نشان داده شده است که گیاه کاسنی سبب کاهش اثر سمیت بافتی سرب بر روی بیضه و در نتیجه تخریب بافتی شده است این تاثیر می تواند بدلیل وجود ترکیبات آنتی اکسیدانی مانند ترکیبات فنولی در این گیاه باشد که مانع از انتشار رادیکال های آزاد می شود و واکنش پراکسیداسیون را محدود می کند و هم چنین سیالیت غشا را کاهش می دهد و در نتیجه غشای سلول را تثبیت می کند (28). نتایج مطالعه ما نشان داده است که در گروه های دریافت کننده سرب و عصاره گیاه با افزایش دوز عصاره گیاه اثرات آنتی اکسیدانی در سرم و بافت کلیه بیشتر می شود هم چنین با افزایش دوز عصاره گیاه میزان degeneration، cell flattening tubular، tubular dilation در بافت کلیه کاهش می یابد و خاصیت القای سمیت توسط سرب کاهش می یابد. Mervat و همکاران گزارش کردند که آنتی اکسیدان ها از عوامل مهم برای درمان سمیت کلیوی القا شده توسط سرب استات می باشند (19) و ترکیبات گیاهی به دلیل داشتن ترکیبات انتی اکسیدانی و کاهش رادیکال های درمانی برای درمان مسمومیت با این فلز مورد استفاده قرار می گیرند (20). گیاه Cichorium intybus L. غنی از ترکیبات انتی اکسیدانی می باشد و دارای نقش حمایتی در مقابل CCL4 تولید شده توسط رادیکال های آزاد و سمیت کبدی می باشد (11). بیشتـر بخـش هـای ایـن گیـاه نقـش مهـم دارویـی دارنـد کـه نـاشی از ترکیبـات مهـم دارویـی از جملـه alkaloido هـا، inulin lacton، sesquiterpene ها، coumarin ها، ویتامین ها و پیگمان کلروفیل، استرول ها غیر اشباع، فلاونیدها، saponin ها و tannins ها می باشند (10).

فایل های پژوهش