پژوهشگر

همکاران پژوهشگر

چکیده پژوهش

مطابق آمار دفتر فنی شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور و اطلاعات مندرج در گزارش میان‌دوره سند راهبردی فناوری‌های تصفیه فاضلاب (1395)، در سال 1394-1395، بالغ بر 160 تصفیه‌خانه فاضلاب شهری بصورت متمرکز در کشور ساخته شده و در دست بهره‌برداری بوده است که از این میان، فاضلاب خام تولیدی بیش از 65% جمعیت تحت پوشش در تاسیساتی تصفیه شده است که از فرآیند لجن فعال (متعارف یا هوادهی گسترده) بعنوان یک واحد بیولوژیکی ثانویه برای کاهش BOD و COD استفاده می‌کنند. در این میان کمتر از 5 تصفیه‌خانه مجهز به تاسیسات و فرآیند کامل مدیریت و پردازش لجن تولیدی (شامل آبگیری، هضم، تثبیت و دفن یا استفاده مجدد) هستند و دیگر تصفیه‌خانه‌ها با فرآیند لجن فعال (در حدود 60 تصفیه‌خانه)، که شامل تصفیه‌خانه فاضلاب شهرکرد و بروجن در استان چهارمحال و بختیاری نیز می‌شود، صرفاً از بخشی از فرآیند مدیریت و پردازش لجن، مانند آبگیری و خشک‌کردن در بسترهای لجن‌خشک‌کن، استفاده می‌کنند. این آمار نشان می‌دهد که هرچند تمرکز اصلی شرکت‌های آب و فاضلاب در حال حاضر، جمع‌آوری و احداث تصفیه‌خانه برای کاهش آلودگی فاضلاب خام و استفاده مجدد از پساب تصفیه‌شده است اما در همین ساختار، بدلیل ویژگی‌های سامانه لجن فعال، سالانه حجم زیادی لجن با سطح آلودگی و ریسک زیست‌محیطی و بهداشتی بالا بصورت محصول جانبی تولید می‌شود که به نحو مطلوب نیز مدیریت و پردازش نمی‌گردد. از دلایلی که باعث شده چرخه کامل مدیریت و پردازش لجن در تصفیه‌خانه فاضلاب شهری کمتر مورد استقبال قرار گیرند 1) هزینه بالای ساخت و بهره‌برداری از تاسیسات مدیریت و پردازش لجن؛ 2) فقدان استاندارد کیفی لجن پردازش شده؛ 3) وجود تعارضات میان سازمان‌ها در مدیریت و استفاده مجدد از لجن بعنوان پسماند و 4) ضعف شرکت‌ها در طراحی و بهره‌برداری از این تاسیسات عنوان شده است. همچنین عملکرد این سامانه‌ها نیز بسیار وابسته به کمیت و کیفیت لجن ناشی از چگونگی تصفیه فاضلاب و منشاهای تولید لجن، مانند منشا تولید لجن اولیه و ثانویه، می‌باشد (گزارش میان‌دوره تدوین سند راهبردی و نقشه راه فناوری‌های تصفیه فاضلاب، 1395).

خلاصه نتایج حاصله

•ارزیابی وضعیت موجود تصفیه‌خانه‌ها برای دستیابی به راهکارهای بهینه کاهش حجم لجن مازاد •شناسایی چالش‌های طراحی و بهره‌برداری تصفیه‌خانه‌های فاضلاب مورد مطالعه •شناسایی راهکارهای ممکن و اقتصادی برای ارتقای تصفیه‌خانه‌های فاضلاب مورد مطالعه •ارزیابی فنی - اقتصادی راهکارها براساس ظرفیت‌های ساخت و بهره‌برداری تصفیه‌خانه •اولویت‌بندی راهکارها و ارائه پیشنهادات اجرایی وفق ظرفیت‌های تصفیه‌خانه فاضلاب

فایل های پژوهش