پژوهشگر

همکاران پژوهشگر

چکیده پژوهش

جنسيت سبب شده است اين اشعار به دو قسمت اشعار زنانه و مردانه تقسيم شود. خانه، عرصه خصوصي و مهارت در انجام كارهاي آن مانند نانپزي، شيردوشي و مهماننوازي، مختص به زنان است. اجتماع و عرصه عمومي و صفتهايي مانند مجلسنشين، سخندان، عاقل، جنگاور و شجاع مختص به مردان است. نابرابري جنسي در فرهنگ بختياري، به صورت عطوفتآميز است؛ يعني ضمن نگاه مثبت به زنان، آنها داراي جايگاه پايينتري نسبت به مرداناند. ٣ بررسي ضربالمثلها، ميتواند در شناخت جنبههاي مختلف هر فرهنگي نقش مؤثري داشته باشد؛ چرا كه در ضربالمثلها، فرهنگ هر قوم و ملتي به تصوير كشيده شده است. در اين ضربالمثلها زن گاه جايگاه فرادست، گاه فرودست و گاه برابري با مردان دارد. وقتي سخن از مسائل درون خانه و حيطه خصوصي است، زن موجودي قدسي و فراتر از مرد محسوب شده است و در ضربالمثلهايي كه از حيطه عمومي و جايگاه اجتماعي افراد بحث مي- شود، زن جايگاه فرودستي نسبت به مردان دارد. در ضربالمثلهايي كه از مسائل عام زندگي سخن گفته ميشود، جايگاه زنان با مردان برابر است. همچنين در بسياري از اين ضربالمثلها، نگاه مردسالارانه حاكم است و انديشههاي مطلوب جامعه مردسالار براي زنان نهادينه ميشود. ازدواج، مذموم شمردن چند همسري، شناخت همسر پيش از ازدواج، نحوه شناخت همسر و وظايف زوجين، از جمله مسائل مربوط به خانواده هستند كه در اين ضرب- المثلها انعكاس يافته است

خلاصه نتایج حاصله

جنسيت، از عوامل تأثيرگذار در اشعار عاميانه به خصوص در فرهنگ بختياري است؛ به گونهاي كه با توجه به اين عامل، اشعار را ميتوان به دو دسته تقسيم ١٠٤ كرد: اشعاري كه هويت زنانه را به تصوير ميكشند و اشعاري كه بازتاب دهندهي خصوصيتهاي مردانه هستند. در اين اشعار، زنان در عرصه خانه به تصوير كشيده ميشوند كه نگرانيها و دغدغههايي همچون ازدواج، چند همسري و بازگشت شوهر به خانه را دارند و مهربان، غمخوار، رازدار، مسؤل تربيت فرزند، خانهدار، آشپز، مهماننواز، مذهبي، در پس پرده بودن، فداكار در راه خانه و خانواده، زيبا و دارندهي زيور آلات، صفات و كارهاي مطلوب منسوب به آنان است. مردان در عرصه اجتماع حضور دارند و داراي صفتهايي همچون مجلسنشين، سخنران، صياد، جنگجو، باسواد، صاحب املاك، كدخدا، شجاع، عاقل و زرنگ هستند. بررسي اين صفتها نشاندهنده وجود نابرابري جنسي در فرهنگ بختياري است كه به صورت عطوفتآميز است؛ يعني اين كه نسبت به صفتها و كارهاي مربوط به زنان نگاه مثبتي وجود دارد؛ اما در مقايسه با كارهاي مردانه ارزش كمتري براي آنها قايل ميشوند.

فایل های پژوهش