عنوان پژوهش: بررسی روایی و پایایی پرسشنامه کیفیت زندگی بازماندگان سرطان در زنان ایرانی مبتلا به سرطان پستان
دستگاه اجرایی کارفرما: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی
تاریخ اجرای پژوهش: 1396/06/06
مکان اجرای پژوهش: مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت

پژوهشگر

نام و نام خانوادگی محل اشتغال فعلی رشته و گرایش تحصیلی آخرین مدرک تحصیلی محل اخذ مدرک تحصیلی
فریبا فتح اللهی دهکردی علوم پزشکی شهرکرد - دکتری -

همکاران پژوهشگر

نام و نام خانوادگی محل اشتغال فعلی رشته و گرایش تحصیلی آخرین مدرک تحصیلی محل اخذ مدرک تحصیلی
سیمین همتی - - -
زیبا فرج زادگان - - -
نرگس معتمدی - - -

چکیده پژوهش

سرطان پستان به عنوان شایع ترین سرطان در میان زنان ایرانی می باشد (2). امروزه بدنبال پیشرفت روش های غربالگری و درمانی سرطان پستان، میزان مرگ و میر ناشی از این بیماری کاهش یافته است. از سوی دیگر شیوع بیمارانی که با تشخیص سرطان زندگی می کنند در حال افزایش است (3). نتایج یک مطالعه در آمریکا در سال 2011 نشان داد که 2 89% زنان با تشخیص سرطان تا 5 سال بعد از تشخیص زنده هستند (4). در مطالعه ای که در ایران بر روی 1148 زن مبتلا به سرطان انجام شده بود، نشان داده شد که 58% این افراد تا 5 سال بعد از تشخیص سرطان پستان زنده هستند (5). بر اساس یک تعریف از سازمان ملی سرطان هر فرد مبتلا به سرطان را از زمان تشخیص تا زمان مرگ به عنوان بازمانده و زنده مانده از سرطان در نظر گرفته می شود (4). با توجه به افزایش امید به زندگی بیماران مبتلا به سرطان ، کیفیت زندگی این بیماران در سال های بعد از تشخیص و درمان از اهمیت بالایی برخورداراست. تعداد زیادی از ابزارهای ارزیابی کیفیت زندگی بیماران سرطانی در طول مرحله فعال درمان از جمله ابزار FACT-B و EORTC طراحی شده است (6). پرسشنامه European Organization for Research and Treatment of Cancer (EORTC) Breast Cancer-Specific Quality of Life (QLQ-BR23) در مطالعه ای به منظور بررسی کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سرطان پستان در ایران استاندارد شده است (7). همچنین در مطالعه ی دیگری روایی و پایایی پرسشنامه ی EORTC QLQ-C30 جهت ارزیابی کیفیت زندگی زنان ایرانی مبتلا به سرطان پستان تعیین شده است (8). با این حال این ابزارها قابلیت ارزیابی علایم جدید و نگرانی هایی که بعد از پایان درمان ایجاد می شود را ندارد. در نتیجه نیاز به ابزاری جدید به منظور ارزیابی کیفیت زندگی این افراد وجود دارد (6)ابزاری که بتواند اثرات طولانی مدت درمان و بیماری را بر وضعیت فیزیکی، روانی، شناختی یا مسایل جنسی را مورد ارزیابی قرار دهد. همچنین بتواند مسائلی که حتی بعد از تشخیص و پایان درمان ادامه دارد از جمله درد، خستگی، نگرانی های مربوط به ظاهر بدنی، نگرانی های مرتبط با عود بیماری و نگرانی های مرتبط با آینده خانواده فرد بیمار را پوشش دهد (9). برای بررسی کیفیت زندگی بیماران زنده مانده از سرطان چندین پرسشنامه طراحی شده است که به نظر می رسد که از میان آنها پرسشنامه Quality of Life in Adult Cancer Survivors (QLACS ) با توجه به در نظر گرفتن جنبه های مختلف ذکر شده پرسشنامه مناسبی می باشد.این پرسشنامه دارای12 قسمت می باشد. 7 قسمت مرتبط با مرتبط با کیفیت زندگی به صورت عمومی و 5 قسمت مرتبط با کیفیت زندگی به صورت اختصاصی سرطان می باشد (3). این پرسشنامه در اصل برای ارزیابی کیفیت زندگی بازماندگان طولانی مدت سرطان یعنی 5 سال پس از تشخیص بیماری طراحی شده است (6) ولی روایی و پایایی آن در مطالعات دیگر برای بازماندگان کوتاه مدت سرطان از جمله 15 ماه ، 18-24 ماه و 3 سال بعد از تشخیص سرطان ، به اثبات رسیده است (3, 4). با این حال تا کنون این پرسشنامه به منظور ارزیابی کیفیت زندگی بازماندگاه کوتاه مدت سرطان در ایران استاندارد سازی نشده است. استاندادسازی این پرسشنامه و تعیین کیفیت زندگی بیماران سرطانی در تعیین بیشترین عواملی که منجر به کاهش یا بهبود کیفیت زنذدگی این بیماران می شود کمک کننده است. شناسایی این عوامل در نهایت در جهت طراحی مداخلاتی که به بهبود کیفیت زندگی این بیماران و کاهش مشکلات و رنج هایی که این بیماران با آنها دست وپنجه نرم می کند کمک می کند لذا این مطالعه به منظور تعیین روایی و پایایی این پرسشنامه در بازماندگان کوتاه مدت سرطان پستان در زنان ایرانی انجام می شود.

خلاصه نتایج حاصله

سرطان پستان به عنوان شایع ترین سرطان در میان زنان ایرانی می باشد (2). امروزه بدنبال پیشرفت روش های غربالگری و درمانی سرطان پستان، میزان مرگ و میر ناشی از این بیماری کاهش یافته است. از سوی دیگر شیوع بیمارانی که با تشخیص سرطان زندگی می کنند در حال افزایش است (3). نتایج یک مطالعه در آمریکا در سال 2011 نشان داد که 2 89% زنان با تشخیص سرطان تا 5 سال بعد از تشخیص زنده هستند (4). در مطالعه ای که در ایران بر روی 1148 زن مبتلا به سرطان انجام شده بود، نشان داده شد که 58% این افراد تا 5 سال بعد از تشخیص سرطان پستان زنده هستند (5). بر اساس یک تعریف از سازمان ملی سرطان هر فرد مبتلا به سرطان را از زمان تشخیص تا زمان مرگ به عنوان بازمانده و زنده مانده از سرطان در نظر گرفته می شود (4). با توجه به افزایش امید به زندگی بیماران مبتلا به سرطان ، کیفیت زندگی این بیماران در سال های بعد از تشخیص و درمان از اهمیت بالایی برخورداراست. تعداد زیادی از ابزارهای ارزیابی کیفیت زندگی بیماران سرطانی در طول مرحله فعال درمان از جمله ابزار FACT-B و EORTC طراحی شده است (6). پرسشنامه European Organization for Research and Treatment of Cancer (EORTC) Breast Cancer-Specific Quality of Life (QLQ-BR23) در مطالعه ای به منظور بررسی کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سرطان پستان در ایران استاندارد شده است (7). همچنین در مطالعه ی دیگری روایی و پایایی پرسشنامه ی EORTC QLQ-C30 جهت ارزیابی کیفیت زندگی زنان ایرانی مبتلا به سرطان پستان تعیین شده است (8). با این حال این ابزارها قابلیت ارزیابی علایم جدید و نگرانی هایی که بعد از پایان درمان ایجاد می شود را ندارد. در نتیجه نیاز به ابزاری جدید به منظور ارزیابی کیفیت زندگی این افراد وجود دارد (6)ابزاری که بتواند اثرات طولانی مدت درمان و بیماری را بر وضعیت فیزیکی، روانی، شناختی یا مسایل جنسی را مورد ارزیابی قرار دهد. همچنین بتواند مسائلی که حتی بعد از تشخیص و پایان درمان ادامه دارد از جمله درد، خستگی، نگرانی های مربوط به ظاهر بدنی، نگرانی های مرتبط با عود بیماری و نگرانی های مرتبط با آینده خانواده فرد بیمار را پوشش دهد (9). برای بررسی کیفیت زندگی بیماران زنده مانده از سرطان چندین پرسشنامه طراحی شده است که به نظر می رسد که از میان آنها پرسشنامه Quality of Life in Adult Cancer Survivors (QLACS ) با توجه به در نظر گرفتن جنبه های مختلف ذکر شده پرسشنامه مناسبی می باشد.این پرسشنامه دارای12 قسمت می باشد. 7 قسمت مرتبط با مرتبط با کیفیت زندگی به صورت عمومی و 5 قسمت مرتبط با کیفیت زندگی به صورت اختصاصی سرطان می باشد (3). این پرسشنامه در اصل برای ارزیابی کیفیت زندگی بازماندگان طولانی مدت سرطان یعنی 5 سال پس از تشخیص بیماری طراحی شده است (6) ولی روایی و پایایی آن در مطالعات دیگر برای بازماندگان کوتاه مدت سرطان از جمله 15 ماه ، 18-24 ماه و 3 سال بعد از تشخیص سرطان ، به اثبات رسیده است (3, 4). با این حال تا کنون این پرسشنامه به منظور ارزیابی کیفیت زندگی بازماندگاه کوتاه مدت سرطان در ایران استاندارد سازی نشده است. استاندادسازی این پرسشنامه و تعیین کیفیت زندگی بیماران سرطانی در تعیین بیشترین عواملی که منجر به کاهش یا بهبود کیفیت زنذدگی این بیماران می شود کمک کننده است. شناسایی این عوامل در نهایت در جهت طراحی مداخلاتی که به بهبود کیفیت زندگی این بیماران و کاهش مشکلات و رنج هایی که این بیماران با آنها دست وپنجه نرم می کند کمک می کند لذا این مطالعه به منظور تعیین روایی و پایایی این پرسشنامه در بازماندگان کوتاه مدت سرطان پستان در زنان ایرانی انجام می شود.


فایل های پژوهش
فایل

Back to Top