چکیده پژوهش
نقش مؤثر منابع محيط¬زیستی در ادامة روند توسعة پايدار و حفظ حیات بشر سبب شده تا توجه اقتصاددانان به نقشهاي غيربازاري اين منابع متمركز شود. اطلاع از ميزان منافعي كه با تخريب منابع محيطي از دسترس جامعه خارج ميشود، انگيزة حفاظت و حمایت از این گنجینههای ارزشمند طبیعی را در جامعه ايجاد نموده و این مساله، نيازمند ارزشگذاري اقتصادی اين منابع است. این تحقیق با هدف ارزشگذاری اقتصادی کارکردهای محیط¬زیستی تالاب گندمان با رویکرد مدیریت پایدار انجام شد. منطقه مورد مطالعه در این تحقیق با مساحت 980 هکتار در بخش گندمان استان چهارمحال و بختیاری قرار گرفته است. در ابتدا اطلاعات پایه و قطعات نمونه آماری در منطقه مورد بررسی تهیه گردید. سپس به¬منظور کمی¬سازی و ارزیابی کارکردهای اکوسیستمی تالاب، شامل ارزیابی پوشش گیاهی، ترسيب کربن و تولید اکسیژن، ارزیابی حاصلخیزی خاک، ایجاد زيستگاه براي حيات وحش و ارزیابی خدمات تفرجگاهی، نمونه¬برداری و تهیه اطلاعات و آمار مربوطه، در هر قسمت به-صورت جداگانه انجام شد. در مرحله بعد ارزشگذاری اقتصادی کارکردهای اکوسیستمی که عمدتا برمبنای روشهاي مبتني بر هزینه و یا روشهاي مبتني بر بازار است، صورت پذیرفت. نتایج این تحقیق ارزش اقتصادی هر کدام از کارکردهای تالاب گندمان را به تفکیک نشان می¬دهد. در مجموع ارزش اقتصادي تالاب گندمان در هر هکتار براي عملکردهاي مختلف (تولید علوفه، ترسیب کربن، تولید اکسیژن، حاصلخیزی خاک، حیات وحش و تفرج و توریسم) 2,331,279,369 ریال و برای کل تالاب 2,284,653,782,000 ریال برآورد گردید.
خلاصه نتایج حاصله
اگرچه در این تحقیق تلاش شد تا مجموعه خدمات اکوسیستمی تالاب گندمان از نظر اقتصادی ارزشگذاری گردند، اما می¬توان گفت که ارزشمندی این تالاب تنها به موارد بررسی شده خلاصه نمی¬گردد و قطعا ارزشمندی این گنجینه طبیعی بیشتر از این نیز می¬باشد. با این حال رقم به دست آمده (2,284,653,782,000 ریال) برای منطقه¬ای با وسعت نسبتا محدود نشان از ارزشمندی اقتصادی این اکوسیستم طبیعی داشته و لزوم توجه به آن را دوچندان می¬سازد.