پژوهشگر

همکاران پژوهشگر

چکیده پژوهش

ایران در سال 2016 میلادی در آسیا پس از کشور چین، رتبه دوم و در جهان پس از کشورهای چین، اسپانیا، ایتالیا و آمریکا رتبه پنجم تولید هلو را دارا بوده است. در این سال، پنج کشور مذکور حدود 4/73 درصد کل تولید هلوی جهان را در اختیار داشته‌اند. استان چهارمحال و بختیاری پس از استانهای فارس، مازندران، گلستان، آذربایجان غربی و تهران؛ ششمین تولید کننده هلو در کشور محسوب می‌شود. کل سطح زیر کشت باغات مثمر استان در سال 1395 معادل 37978 هکتار بوده که محصول هلو با 3556 هکتار سطح زیر کشت، به تنهایی حدود 4/9 درصد سطح زیر کشت محصولات باغی استان را تشکیل داده است. با توجه به اهمیت محصول هلو در معیشت بخش قابل توجهی از مردم استان و وجود شبهه توجیه‌پذیر نبودن تولید هلو در استان به ویژه پس از واقعی شدن قیمت نهاده‌های کشاورزی، این تحقیق با هدف بررسی مزیت نسبی تولید این محصول و نیز مطالعه بهره‌وری عوامل تولید آن صورت گرفته است. جهت بررسی مزیت نسبی تولید هلو در استان، ابتدا ماتریس تحلیل سیاستی (PAM) برای محصول مورد نظر با استفاده از قیمت‌های بازاری و قیمت‌های سایه‌ای محاسبه و بر اساس آن شاخص‌های خالص سود اجتماعی (NSP)، تحلیل هزینه منفعت اجتماعی (SCB) و هزینه منابع داخلی (DRC) با سه سناریوی نرخ جاری‌ ارز، نرخ برابری قدرت خرید مطلق و نرخ برابری قدرت خرید نسبی برآورد گردیدند. شاخص‌های DRC و SCB در هر سه سناریوی مورد نظر، کوچکتر از یک و بزرگتر از صفر می‌باشند و شاخص NSP نیز بزرگتر از صفر به دست آمده است. در بررسی‌ بهره‌وری نهاده‌های تولید هلوی استان از تابع تولید کاب- داگلاس استفاده شده است. نتایج این تخمین نشان می‌دهد که تنها متغیر سطح زیر کشت و نیروی کار در سطح 1 درصد معنی‌دار است. ضمن آنکه از نیروی کار و کود حیوانی در تولید محصول هلو به صورت غیر بهینه استفاده می‌شود. محاسبات انجام شده بیانگر آن است که بیشترین بهره‌وری مربوط به زمین و کمترین مقدار بهره‌وری به کود حیوانی اختصاص یافته است.

خلاصه نتایج حاصله

شاخص‌های DRC و SCB در هر سه سناریوی مورد نظر، کوچکتر از یک و بزرگتر از صفر می‌باشند و شاخص NSP نیز بزرگتر از صفر به دست آمده است. در بررسی‌ بهره‌وری نهاده‌های تولید هلوی استان از تابع تولید کاب- داگلاس استفاده شده است. نتایج این تخمین نشان می‌دهد که تنها متغیر سطح زیر کشت و نیروی کار در سطح 1 درصد معنی‌دار است. ضمن آنکه از نیروی کار و کود حیوانی در تولید محصول هلو به صورت غیر بهینه استفاده می‌شود. محاسبات انجام شده بیانگر آن است که بیشترین بهره‌وری مربوط به زمین و کمترین مقدار بهره‌وری به کود حیوانی اختصاص یافته است.

فایل های پژوهش